Aanpak arbeidsveiligheid

Beschrijving

Bereid maaltijden op een inductieplaat of elektrische kookplaat, zodat geen open vuur (zoals bij koken op gas) wordt gebruikt. Gebruik geen gelpotten.

Effect

Het direct branden aan de vlam is niet meer mogelijk. Ook is de kans op het ontbranden van kleding en ander brandbaar materiaal geminimaliseerd.

Beschrijving

Belangrijk is dat de medewerker zich niet bezeert aan de hittebron.
Plaats daarom de hittebron op een veilige plaats en een goede
werkhoogte.

• Zorg ervoor dat er bij nieuwbouw of verbouw 120 cm of meer
  beweegruimte is rondom kook-, bak- en frituurwerkplekken.
  Bestaande werkplekken worden waar mogelijk aangepast. Als
  dit op de locatie niet mogelijk is, dan is 80 cm het absolute minimum, waarbij geen andere medewerkers mogen passeren.
  Achterlangs passeren mag alleen als er minimaal 120 cm ruimte
  rondom deze werkplekken aanwezig is.
• Plaats de hittebron op een goede werkhoogte: dit is tussen de
  85 en 100 cm.
• Plaats de hittebron op een stevige en stabiele ondergrond.
• Plaats een frituurvoorziening op minimaal een meter afstand
  van watervoorzieningen.
• Scherm werkplekken waar sprake kan zijn van hete spetters af
  van andere werkplekken.

Effect

Een veilige plaats en een juiste hoogte van de hittebron verlagen het risico op verbranden.

Beschrijving

Sluit voor alle apparatuur met hete onderdelen of inhoud (ovens, frituur, warmhoudplaten, et cetera) een contract af met een interne (bijvoorbeeld TD) of externe partij, zodat deze periodiek worden gekeurd. De frequentie van de keuringen is minimaal jaarlijks en wordt bepaald in overleg met de onderhoudspartij, waarbij de inhoud van de RI&E wordt meegenomen.

• Laat bij twijfel over het optimaal functioneren van een apparaat direct een inspectie uitvoeren door de leverancier of door de technische dienst.
• Laat bij de periodieke keuring ook beveiligingen controleren, zoals de afscherming van hete delen, het functioneren van waarschuwingssignalen en de aanwezigheid van signalering (stickers).
• Gebruik keuringsstickers zodat iedereen kan zien wanneer de laatste keuring van een apparaat heeft plaatsgevonden of wanneer de volgende keuring uitgevoerd moet worden.

Effect

Aantoonbaar gecontroleerde apparatuur verlaagt de kans op verwondingen door verbranden of elektrocutie/kortsluiting.

Beschrijving

Plaats veiligheidssignalering (bijvoorbeeld stickers) indien niet aanwezig als waarschuwing tegen verbranden en gebruik hittebronnen met indicatorlampjes zodat medewerkers kunnen zien dat deze aanstaat.

Effect

Doordat zichtbaar is dat een hittebron aanwezig is of aan staat zal de medewerker zich minder snel branden aan de hittebron.

Beschrijving

Werk snoeren waarover men kan struikelen of achter kan blijven haken weg. Bijvoorbeeld door ze onder werkoppervlakken
te laten lopen of door ze vast te maken aan het werkoppervlak of onder oppervlakken.

Effect

Door het wegwerken van snoeren zal de medewerker minder snel struikelen/vallen of blijven haken, waarbij een hittebron kan vallen
of waardoor de persoon in contact komt met hete delen of hete vloeistof.

Beschrijving

Geef minimaal jaarlijks instructies aan medewerkers over veilig gebruik van machines en middelen die heet worden, zodat deze op de
juiste wijze gebruikt worden. De instructies bevatten minimaal de volgende punten:

• Wees bewust van het klots- en botsgevaar bij het vervoer van
  hete vloeistoffen. Vul pannen/potten nooit te vol als ze verplaatst moeten worden, gebruik een deksel en zorg voor een
  rustige gelijkmatige snelheid.
• Wees bewust van het risico van te heet geserveerde gerechten.
  Houd de temperatuur onder het kookpunt.
• Laat werkende apparatuur niet onbeheerd achter.
• Controleer of er een lampje brandt als het apparaat in werking
  is.
• Lees de gebruiksaanwijzing en veiligheidsvoorschriften voordat
  je met de apparatuur gaat werken.
• Gebruik nooit apparatuur waarvoor je niet getraind bent.
• Pas nooit verlengkabels toe op elektrische kookapparaten.
• Draag geen loszittende kleding.

Effect

Door instructies wordt voorkomen dat medewerkers verkeerd omgaan met apparatuur en/of hulpmiddelen. Er ontstaan veiligere
werksituaties en een lager risico op verbranding.

Beschrijving

• Plaats werkinstructies op een goed zichtbare plaats bij apparatuur die heet wordt, zowel over veilig gebruik als over veilig
  schoonmaken van de apparatuur.
• Gebruik bij voorkeur foto’s, plaatjes, iconen en korte, bondige en begrijpelijke zinnen.
• Instrueer medewerkers dat zij alleen met apparatuur mogen werken als zij daarvoor geïnstrueerd zijn

Effect

Medewerkers worden eraan herinnerd dat gebruik van de apparatuur risico’s met zich mee kan brengen én hoe zij de apparatuur
moeten gebruiken zodat hun werk veiliger wordt.

Beschrijving

• Schakel de apparatuur uit en laat het vet voor het aftappen afkoelen tot een maximale temperatuur van 45ºC (Meet dit bij twijfel met een thermometer).
• Vang het vet op in een RVS-emmer met draaghendel en vul deze maximaal tot twee derde.
• Maak de vloer direct schoon bij lekken en morsen.
• Vervoer de emmer eventueel op een stabiele, goed rijdende kar en zet de emmer vast wanneer deze kan verschuiven.
• Kies bij vervanging voor een systeem waarbij vet vervangen veilig kan bijv. een vetpomp of een ingebouwd vetfiltersysteem.

Effect

Voorkomen van brandwonden door veilig vervangen van vetten. Overigens vermindert deze maatregel ook de kans op knoeien en
daarmee op uitglijden.

Beschrijving

Het aanraken van hete voedingsmiddelen of van warm/heet servies
kan tot verbrandingen leiden.

• Gebruik hulpmiddelen, zoals serveertangen, ovenwanten en onderplaten om de warme/hete voedingsmiddelen en voorwerpen
  te pakken.
• Bedek de onderarmen, bijvoorbeeld door lange ovenwanten of kleding met lange mouwen.
• Gebruik nooit een theedoek bij het oppakken van pannen van open vuur.

Effect

Voorkomen van brandwonden door aanraking met heet voedsel en heet servies.

Beschrijving

Brand kan zich via kleding en synthetische stoffen (bijvoorbeeld tafelkleden) makkelijk en snel uitbreiden bij het werken met open
vuur. Dit kan ernstige brandwonden veroorzaken.

• Schaf brandvertragende kleding aan voor de medewerkers.
  Randvoorwaarden:
• Bij wijdvallende kleding kan het vuur zich razendsnel verspreiden, kies daarom dus liever nauwsluitende kleding

Effect

Brandvertragende of brandwerende kleding beschermt tegen vonken en vlammen en verlaagt hiermee het risico op uitbreiden van
de brand en op ernstige brandwonden.

Beschrijving

Brand kan snel om zich heen grijpen, waardoor ernstig letsel kan ontstaan.
Randvoorwaarden:

• Voorzie de keuken daarom minimaal van één handblusser die geschikt is voor het blussen van de apparatuur die aanwezig is
  in de keuken en de situaties die in de keuken kunnen ontstaan. Het kan bijvoorbeeld gaan om blussen van elektrische apparatuur, vlam in de pan en frituurvet.
• Win advies in van een gespecialiseerd bedrijf om te bepalen welke handblusser geschikt is voor een bepaalde keuken.
• Hang een blusinstructie bij de handblusser.
• Plaats een pictogram van een brandblusser, zodat de plek van de blusser goed zichtbaar is.
• Zorg dat de blusser altijd bereikbaar is.
• Laat de blussers minimaal eens per twee jaar controleren en onderhouden.
• Train in ieder geval alle BHV-ers in het gebruik van de blusmiddelen. Het is aan te raden om al het keukenpersoneel hierin te
  trainen.

Effect

Hoe sneller een brand geblust wordt, hoe kleiner de kans op uitbreiding van de brand en op ernstige brandwonden.
Het gebruik van het juiste soort blusser voorkomt onnodig letsel.

Beschrijving

Geef periodiek instructies aan medewerkers over hoe te handelen in geval van een brandwond. De instructies bevatten minimaal de
volgende adviezen van Brandweer Nederland:

• Koel de wond direct met water (minimaal 10 minuten).
• Verwijder tijdens het koelen kleding en sieraden.
• Bedek na het koelen de wond met plastic huishoudfolie, steriel verband of een schone doek.
• Waarschuw een dokter bij blaren, een open wond en bij elektrisch/chemisch letsel.

Effect

Door instructies wordt voorkomen dat medewerkers verkeerd omgaan met verbrandingswonden. Door snelle en juiste behandeling
blijft de schade zo beperkt mogelijk.

Beschrijving

Bij vaak snijden van etenswaar is er een risico op verwonding door snijden. Daarnaast is het snijden van grote hoeveelheden fysiek
belastend werk en kost het veel tijd.

• Laat leveranciers etenswaar gesneden aanleveren.

Effect

Minder snijden verlaagt het risico op snijwonden.

Beschrijving

• Zorg ervoor dat bij nieuwbouw of verbouw 120 cm of meer beweegruimte aanwezig is rondom werkplekken waar snijwerkzaamheden worden uitgevoerd. Bestaande werkplekken worden zo mogelijk aangepast. Als dit op de locatie niet mogelijk is, dan is 80 cm het absolute minimum, waarbij geen andere medewerkers mogen passeren. Achterlangs passeren mag alleen als er minimaal 120 cm ruimte rondom deze werkplekken aanwezig is.
• Zorg dat het verlichtingsniveau op de werkplek minimaal 500 lux is.
• Zorg voor een werkplek met zo min mogelijk kans op afleiding, zodat concentreren op het werk mogelijk blijft.

Effect

Een geschikte snijwerkplek creëert een veilige werkomgeving en verlaagt het risico op verwondingen.

Beschrijving

• Plaats breekbare spullen op een goed bereikbare plaats onder
  schouderhoogte, zodat de medewerker er goed bij kan.
• Houd breekbare spullen zoveel mogelijk vast met schone (vetvrije) en droge handen. Grote en zware spullen dienen met
  twee handen vastgehouden worden.
• Wanneer de medewerker een trap op/af moet lopen met breekbare spullen is het van belang dat hij/zij met één hand de trapleuning vasthoudt om vallen te voorkomen. Dit betekent dat de hoeveelheid te tillen materiaal beperkt is.
• Houd de vloer schoon en droog zodat de medewerker minder snel uitglijdt.

Effect

Voorkomen van breuk en scherven vermindert de kans op snijverwondingen.

Beschrijving

Een kwalitatief goed mes heeft een ergonomisch handvat. Het ergonomische ontwerp van het snijgereedschap voorkomt ongunstige
standen van de handen, polsen en armen en zorgt voor een gunstige krachtoverbrenging. De volgende eisen gelden:

• De lengte van het handvat is minimaal 128 mm, zodat het gereedschap geschikt is voor 99% van de medewerkers.
• De vormgeving van het handvat moet aansluiten bij de vorm en afmetingen van de hand. Het mes heeft bij voorkeur een veiligheidsheft. Dit voorkomt dat de hand, bij kracht zetten of bij een glad heft, over het heft heen schiet
• De vormgeving moet geschikt zijn voor de uit te voeren bewerking.
• Het contactvlak tussen hand en gereedschap dient zo groot mogelijk te zijn.
• De materiaalsoort: licht indrukbaar materiaal (zoals rubber) kan helpen een betere drukverdeling tussen de hand en het handvat
  tot stand te brengen.

N.B. Een voldoende scherp mes voorkomt dat er veel kracht moet worden geleverd tijdens het snijden.

Effect

Een ergonomisch handvat snijdt gemakkelijker en lichter waardoor er minder kans is op verwondingen.

Beschrijving

• Gebruik een messenblok, hang messen op aan een magneet (niet in de looproute) of gebruik een besteklade.
• Zorg ervoor dat de medewerkers direct na gebruik de messen terug op hun plek plaatsen.

Effect

Minder snij-incidenten door rondslingerende messen en door onveilig opgeborgen messen.

Beschrijving

• Sluit voor alle apparatuur waar scherpe delen in zitten (blenders, snijmachines, staafmixers, et cetera) een contract af met
  een interne (bijvoorbeeld TD) of externe partij, zodat deze periodiek worden onderhouden en gekeurd. De frequentie van
  de keuringen wordt bepaald in overleg met de onderhoudspartij, waarbij de inhoud van de RI&E wordt meegenomen.
• Laat bij twijfel over het optimaal functioneren van een apparaat direct een inspectie uitvoeren door de leverancier of door de
  technische dienst.
• Laat bij de periodieke keuring ook beveiligingen controleren, zoals de afscherming van ronddraaiende delen, het functioneren
  van waarschuwingssignalen en de aanwezigheid van signalering (stickers).
• Door gebruik te maken van keuringsstickers kan iedereen in een oogopslag zien wanneer de laatste keuring van een apparaat heeft plaatsgevonden of wanneer de volgende keuring uitgevoerd moet worden. Op die manier wordt er nooit meer een
  keuring vergeten.

Effect

Aantoonbaar gecontroleerde apparatuur verlaagt de kans op verwondingen door snijden.

Beschrijving

• Geef werkinstructies over veilig werken met messen en snijmachines. Deze instructies dienen op de werkplek plaats te vinden.
  Herhaal de instructies jaarlijks.
• Maak een papieren instructie als naslagwerk. Gebruik bij voorkeur foto’s, plaatjes, iconen en korte, bondige en begrijpelijke
  zinnen.
• Verstrek eveneens instructies over het afwassen en veilig aanzetten van messen en over veilig schoonmaken van snijmachines.
• Geef als leidinggevende het juiste voorbeeld en motiveer medewerkers veilig te werken.

Effect

Instructies wordt voorkomen dat medewerkers verkeerd omgaan met apparatuur en/of hulpmiddelen. Er ontstaan veiligere
werksituaties en een lager risico op snij-incidenten.

Beschrijving

• Werken met een goed scherp mes kost minder kracht en verkleint de kans op wegschieten. Een vlijmscherp mes zorgt echter ook voor andere risico’s, zoals diepere snijwonden.
• Meld gebruikers wanneer de messen geslepen zijn.
• Om te voorkomen dat het mes wegschiet, is het belangrijk om het juiste mes voor de verschillende werkzaamheden te
  gebruiken. Dat wil zeggen, een broodmes voor het snijden van brood(jes), een vleesmes voor het snijden van vlees etc.

Effect

Beter snijresultaat en vermindering van snijden in hand en vingers.

Beschrijving

• Volg bij gebruik de instructies en gebruiksaanwijzing van het (snij-) apparaat.
• Gebruik een bij de machine geleverde greep om de producten tegen het snijblad te klemmen.
• Haal bij de reiniging altijd de stekker uit het stopcontact. Reinig nooit een (snij-)apparaat terwijl dit in werking is.
• Draag snijbeschermende handschoenen bij het reinigen van het snijblad.
• Werk geconcentreerd en voorkom afleiding.

Effect

Veilig gebruik van snijgereedschap en -apparaat vermindert de kans op snij-incidenten.

Beschrijving

• Veeg scherven op met een bezem en stoffer en blik.
• Maak de vloer goed schoon zodat alle scherven opgeruimd zijn.
• Zorg dat er een aparte bak is voor scherven en conservenblik. Pak scherven goed in bij het definitief wegwerpen om verwondingen bij het aandrukken te voorkomen.
• Maak gebruik van blikopeners die geen scherpe randen geven.

Effect

Door scherpe voorwerpen veilig op te ruimen is het risico op snijverwondingen kleiner.

Beschrijving

• Schaf voor de medewerkers snijbeschermende handschoenen aan. Dit is een dunne comfortabele handschoen die een hoge
  snij- weerstand heeft. De handschoen is bedoeld voor de nietsnijdende hand. De oplossing is geschikt bij alle snijactiviteiten.
• Maak bij de keuze voor aanschaf van een bepaald soort handschoen een afweging tussen de eisen aan draagcomfort, tastgevoel en greepvastheid enerzijds en de eis van optimale bescherming anderzijds.
• Zorg ervoor dat de medewerkers over de voor hen juiste maat handschoen beschikken.
• Draag één handschoen, alleen aan de niet-snijdende hand.
• Zorg dat medewerkers gebruiksinstructies krijgen.

Effect

Minder kans op snijwonden

Beschrijving

• Zorg ervoor dat de vloeren zo veel mogelijk vrij zijn van oneffenheden en gevaarlijke hellingen om uitglijden en vallen te voorkomen.
• Borg dat de vloer voldoende stroef is (R≥11). Laat bij twijfel de slipweerstand van de vloer meten om te beoordelen of de vloer veilig is. Als de vloer niet veilig is, behandel dan de vloer met
  een speciaal antislipmiddel of plaats een antislipmat/antislipstroken.
• Benadruk hoogteverschillen zoals drempels visueel door markeringen met kleuren of patronen.

Effect

Een vloer met een voldoende hoge slipweerstand en zonder oneffenheden voorkomt uitglijden of struikelen.

Beschrijving

• Gebruik de voorgeschreven schoonmaakmiddelen voor de vloer. Gebruik de juiste dosering.
• Reinig de vloer bij voorkeur machinaal met een machine die de vloer schrobt en zuigt. Hiermee blijven er geen zeepresten achter.

Effect

Gebruik van de juiste schoonmaakmiddelen en -machines voorkomt uitglijden.

Beschrijving

• Houd vloeren continu schoon. Maak de vloer direct schoon nadat etensresten op de vloer gevallen zijn. Doseer schoonmaakmiddelen juist en spoel goed na. Droog eventueel na.

Beschrijving

• Voorkom vervuiling en aanvriezing van de vloer in koel- en vriescellen door geknoeid product direct op te ruimen en cellen opgeruimd te houden. Hierdoor wordt de kans op vallen kleiner en daarmee de kans dat iemand ongemerkt in de koel- of vriescel ligt na een ongeval.
• Controleren afsluiting van de celdeur op ijsvorming en gladheid.

Effect

Door de vloeren van koel- en vriescellen schoon en opgeruimd te houden, verkleint de kans op vallen, struikelen en uitglijden en daarmee de kans dat iemand langdurig in de koel- of vriescel ligt. Langdurig verblijf kan leiden tot onderkoeling.

Beschrijving

• Markeer gevaar voor uitglijden. Maak gebruik van veiligheidsmarkeringen (signing) wanneer de vloer nat schoongemaakt is

Effect

Door gebruik van veiligheidsmarkeringen zijn medewerkers oplettend en voorzichtiger. Dit vermindert het risico op uitglijden.